น้ำตกไทรโยคน้อย หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า “น้ำตกเขาพัง”เป็นน้ำตกที่ใครๆ ต่างก็รู้จักกันเป็นอย่างดี ตัวน้ำตกมีลักษณะเป็นหน้าผาหินปูนที่พังทลายลงมา จนกลายเป็นที่มาของชื่อ “น้ำตกเขาพัง”
ต้นน้ำเป็นน้ำผุดมาจากภูเขาแล้วไหลมาตามผาหินปูนชั้นต่างๆ มีความสูงประมาณ 35 เมตร แผ่กระจายตัวไปตามพื้นเขาที่ลาดเอียงในบริเวณนั้น ในบางช่วงของน้ำตกก็เป็นแอ่งน้ำเหมาะสำหรับลงเล่นน้ำมากๆ
ซึ่งน้ำตกไทรโยคน้อยนี้เป็นส่วนหนึ่งในความรับผิดชอบของอุทยานแห่งชาติ ไทรโยค จากบริเวณริมถนนด้านหน้าของน้ำตกที่มีร้านค้า ร้านอาหารตั้งเรียงรายอยู่ เราเดินขึ้นมาทางด้านบนเพื่อชมความสวยงามของน้ำตกไทรโยคน้อย ระหว่างทางเดินสั้นๆ
เราเห็นหัวรถจักรไอน้ำจากสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่ทางอุทยานแห่งชาติไทรโยคได้นำมาตั้งไว้ เพื่อระลึกถึงครั้งสงครามโลกที่มีการสร้างทางรถไฟสายมรณะไปยังประเทศพม่า โดยมีเส้นทางผ่านมาที่บริเวณหน้าน้ำตกนี้ เราหยุดแวะถ่ายภาพกับหัวรถจักรไอน้ำกันพอหอมปากหอมคอ เพราะเสียงซู่ซ่าของน้ำตกที่ดังแว่วมาให้ได้ยินนั้น คล้ายกับมีแรงดึงดูดให้เรารีบสาวเท้าตรงไปยังที่มาของเสียง
ช่วงต้นๆ เดือนตุลาคมที่เราได้ไปเยือนนั้นเป็นฤดูน้ำหลากพอดี ดังนั้นน้ำตกไทรโยคน้ำจึงมีน้ำมากเป็นพิเศษแถมกระแสน้ำก็ค่อนข้างแรงอยู่พอ สมควร บริเวณรอบๆ จึงชื้นไปด้วยละอองน้ำที่กระเซ็นมาจากน้ำตก ส่งผลให้ต้นไม้รอบๆ เขียวชอุ่มมาก และด้วยความที่น้ำตกไทรโยคน้อยนี้ตั้งอยู่ห่างจากริมถนนใหญ่เพียงไม่กี่ร้อยเมตร
จึงเป็นที่นิยมมากของนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติซึ่งต่างก็ ตั้งใจที่จะมาลงเล่นน้ำให้หายร้อน จากหน้าผาสูงของตัวน้ำตก น้ำจะไหลมาตามผาหินปูนที่ค่อยๆ ลดหลั่นกันลงมาตามความลาดเอียงของพื้นที่บริเวณนี้ จนเราสามารถเดินเล่นไปตามแนวชั้นหินปูนจากด้านล่างขึ้นไปด้านบนได้
แต่ถ้าในฤดูที่มีน้ำมากแบบนี้ การเดินฝ่ากระแสน้ำที่ไหลลงมานั้นออกจะอันตรายอยู่ซักหน่อย ถึงแม้ว่าพื้นหินปูนจะไม่ลื่นก็ตามแต่ก็ไม่ควรประมาท ทางที่ดีควรเดินในเส้นทางที่ทางอุทยานฯ จัดเตรียมไว้ให้จะดีกว่า ใครที่มองหามุมเหมาะๆ สำหรับลงเล่นน้ำได้แล้ว ก็สามารถผลัดเปลี่ยนเสื้อผ้าลงแหวกว่ายในน้ำเย็นๆ ให้เต็มที่โดยไม่ต้องกังวลเรื่องห้องน้ำห้องท่าแต่อย่างใด เพราะทางอุทยานฯ ได้จัดเตรียมห้องน้ำและห้องอาบน้ำไว้เรียบร้อย
ถ้าหากเล่นน้ำจนหมดแรง ก็แค่เดินกลับขึ้นมาที่ริมถนนก็มีร้านค้าร้านอาหารทั้งสองฝั่งถนนให้เลือก อิ่มอร่อยอีกหลายร้าน รวมถึงร้านขายของฝากของที่ระลึกก็ตั้งอยู่บริเวณนี้ด้วย